برنامه نویس فول استک کیست؟ چرا باید یک Full Stack Developer شویم؟- ادمین سایت

در حوزه برنامه نویسی وب، توسعه‌دهندگانی هستند که هم ظاهر سایت (Front-End) را کدنویسی می‌کنند و هم سمت سرور یا منطق سایت (Back-End) را کدنویسی می‌کنند. در واقع این برنامه نویسان به تنهایی می‌توانند یک پروژه‌ی نسبتا بزرگ را به تنهایی برنامه نویسی کنند. در قسمت قبل دانستیم که اصطلاح فول استک چیست؟ در این قسمت با برنامه نویس فول استک آشنا می‌شویم. برنامه نویس فول استک یا فول استک دولوپر (Full-stack Developer)، دانش فرانت اند سایت و بک اند سایت را دارد. یعنی می‌تواند هم برای فرانت اند سایت کدنویسی کند و هم کدهای سمت سرور را توسعه دهد.

مقیاس‌پذیری به توانایی یک نرم افزار در پاسخگویی به تغییرات در تقاضای کاربران گفته می‌شود. فول استک دولوپر باید بتواند نرم افزار خود را در مقابل افزایش یا کاهش ترافیک وب سایت تست کند. فول استک دولوپر باید بتواند نرم افزار خود را در برابر حملات سایبری مختلف محافظت کند. این کار شامل استفاده از روش‌های مانند Encryption، Hashing، Salting، Https، Jwt، Csrf، Xss و Sql Injection Prevention است. همچنین باید بتواند داده‌های حساس کاربران را به صورت محرمانه نگه دارد و از دسترسی هکرها جلوگیری کند.

تکنولوژی‌ها و زبان‌هایی که برای بخش‌های گوناگون فول‌استک به‌کار می‌رود و مهارت‌هایی که برنامه‌نویس فول‌استک می‌بایست کسب کند و غیره، جزو مواردی هستند که در این مطلب برای شما شرح می‌دهیم. در حالی که یک توسعه‌دهنده فول استک مزیت کار بر روی تمام جنبه‌های پروژه را دارد، تمرکز بر یکی از حوزه‌های فرانت‌اند یا بک‌اند می‌تواند به کسب دانش عمیق‌تر در آن حوزه منجر شود. همچنین، افرادی که به‌عنوان دولوپر فول‌استک شناخته می‌شوند، شانس کمتری برای جذب در موقعیت‌های تخصصی صرفاً فرانت‌اند یا بک‌اند دارند. چگونه فول استک دولوپر شویم؟ برای یادگیری برنامه نویسی فول استک یک سری روش‌ها و ترتیب‌هایی وجود دارد که باید آن‌ها را رعایت کنیم. با رعایت این اصول و روش‌ها، مسیر یادگیری فول استک برای شما آسان‌تر خواهد بود.

برنامه نویسی فول استک شامل هر دو بخش توسعه فرانت اند و بک اند اپلیکیشن‌های تحت وب و وب‌سایت‌ها است. هر اپلیکیشن و وب سایتی دارای یک بخش فرانت اند( چیزی که کاربر می‌بیند) و یک بخش فرانت اند ( مربوط به پایگاه داده و منطق سایت) است. در واقع یک برنامه‌نویس فول استک، قادر خواهد بود که بخش فرانت اند و بک اند را به شکل مناسبی با یکدیگر ادغام کرده و سیستم‌های داده‌ها، ارتباط با سایر برنامه‌ها و همین‌طور پردازش داده‌ها را در سایت پیاده‌سازی کنند. گام دوم برای ایجاد یک وب‌سایت، بعد از آن که ظاهر سایت را طراحی و سامان داده شد، مرحله پیاده‌سازی منطق و عملکردهای مختلف آن است. در حقیقت به کمک بخش فرانت اند تعامل کاربر با سایت به سرور می‌رود و پس از پردازش‌های مورد نیاز به مرورگر بازمی‌گردد.

همینطور مسئولیت کاری و سطح انتظار از فول استک دولوپر بسیار بالا بوده و معمولا این افراد باید چالش‌های مختلفی را مدیریت کنند. چگونه فول استک دولوپر شویم؟ در مرحله 7 نقشه راه فول استک، بعد از یادگیری موارد گفته شده در مرحله 6، باید فریمورک‌های آن‌ها را نیز یاد بگیریم. اگر React را انتهاب کردید، در این مرحله باید Next.js را یاد بگیرید و برای Vue.js باید Nuxt.js و برای Angular باید Universal را یاد بگیرید. این 7 مرحله برای یادگیری فرانت اند کافی است و در مرحله 8 وارد بک اند می‌شویم. یک Full Stack Developer آشنایی مناسبی با مباحث سرور و شبکه دارد، کار با انواع پایگاه داده را بلد است و از همه مهمتر به نیازسنجی مشتری کاملاً اشراف دارد.

در حال حاضر با وجود محیط ران‌تایم «نود جی اس» می‌توان کدهای نوشته شده به زبان جاوا اسکریپت را جدای از مرورگر و در سمت سرور نیز اجرا کرد. استفاده از مدرسین با تجربه به همراه تدوین سرفصل‌های تخصصی و براساس تکنولوژی روز دنیا باعث شده تا نیک‌آموز به یکی از قطب‌های آموزش کشور تبدیل شود. برای رقابت در این حوزه، باید به یادگیری مداوم و دنبال کردن ترندهای جدید متعهد باشید. بسیاری از توسعه‌دهندگان سال‌ها زمان صرف می‌کنند تا تخصص خود را ارتقا دهند و با فناوری‌های جدید همگام شوند. از بین موارد بالا، آسان‌ترین فریمورک Vue.js است و React نیز بازار کار و درآمد خوبی نسبت به بقیه دارد. توجه کنید که یادگیری یکی از موارد بالا کافی است و نیازی به یادگیری همه‌ی آن‌ها نیست.

بدین‌ترتیب، زمان کمتری را صرف کدنویسی عناصر می‌کنید و تمرکز و انرژی خود را روی موارد مهم‌تری می‌گذارید. جاوا اسکریپت یا به اختصار JS در کنار HTML و CSS، سومین زبانی است که توصیه می‌شود برا توسعه فرانت‌اند یاد بگیرید. البته باید بدانید که به خاطر وجود محیط اجرای نود‌جی‌اس اکنون می‌توانید کدهای جاوا اسکریپت را روی سرور نیز اجرا کنید و از قابلیت‌های این زبان قدرتمند برای توسعه بک‌اند نیز بهره‌مند شوید. با اینکه فرانت‌اند و بک‌اند روی جنبه‌های مختلفی از اپلیکیشن تمرکز دارند، اما در کنار هم به‌دنبال ایجاد برنامه‌ای جذاب و پویا هستند تا تجربه‌ای خوشایند را برای کاربر رقم بزنند. این موارد را در قالب مهارت‌های فرانت‌اند و مهارت‌های بک‌اند در ادامه مطلب توضیح داده‌ایم. به زبان ساده، هر وب‌اپلیکیشنی را می‌توانید متشکل از ۲ بخش متفاوت یعنی «فرانت‌اند» و «بک‌اند» در نظر بگیرید.

برای توسعه نرم‌افزار، باید با مفاهیم شبکه و امنیت آشنا شوید و توانایی تعیین نیازهای امنیتی در پروژه را داشته باشید. Full Stack به مجموعه‌ای از تکنولوژی‌ها و مهارت‌های لازم در هر دو بخش فرانت‌اند و بک‌اند گفته می‌شود. شروع هرچیزی سخته، ولی وقتی مسیر درستی رو انتخاب کنی،
با خیال راحت و بدون استرس میتونی از مسیر لذت ببری. ما در سبزلرن، توی سفر به دنیای برنامه نویسی کنارت هستیم تا باهم رشد کنیم و از نتیجه زحمات مون لذت ببریم. جدول زیر نیز به بازار کار و درآمد توسعه دهندگان فول استک در کشورهای خارجی اختصاص دارد.

ادامه این مسیر برعهده شما خواهد بود؛ شما می‌توانید با فراگیری گام‌به‌گام و توسعه هرچه بیشتر دانش خود، برای استخدام‌شدن در این حرفه اقدام کنید. توسعه‌دهنده فول استک باید به طیف گسترده‌ای از زبان‌های برنامه‌نویسی، فریمورک‌ها و ابزارها تسلط پیدا کند. این مسیر نیازمند صرف زمان و تلاش زیادی برای رسیدن به سطح مهارت قابل قبول در هر یک از این حوزه‌هاست. این روزها تمام کارها به‌صورت آنلاین انجام می‌شود و همین موضوع، باعث افزایش تقاضا برای طراحی وب‌سایت‌ها و همچنین ساخت برنامه‌های کاربردی شده است. مسلما این برنامه‌ها به‌صورت خودکار به‌وجود نمی‌آیند و به همین خاطر است، که نیاز و تقاضا برای برنامه نویسان و توسعه دهندگان وب بسیار بیشتر از قبل شده است. برنامه نویسان فول استک یکی از تاثیرگذارترین افراد در توسعه وب و طراحی برنامه‌های کاربردی هستند، زیرا می‌توانند تمام جنبه‌های فرآیند طراحی اپلیکیشن و وب‌سایت را به‌تنهایی مدیریت کنند.

در واقع در هر زمینه‌‌ای که وارد شدید و وقت صرف کردید، در همان زمینه نیز به تلاش خودتان ادامه دهید. محصولات یا پروژه‌های مختلف، به منظور کار با داده‌ها، مانند فرآیندهای دریافت، ذخیره، آپدیت و یا حذف اطلاعات به یک دیتابیس یا همان پایگاه داده نیاز خواهد داشت. شما به عنوان برنامه‌نویس فول استک باید بتوانید دست‌کم با یک یا دو پایگاه داده مطرح کار کنید. اکنون دیتابیس‌هایMySQL، MongoDB ، PostgerSQL و NoSQL از جمله دیتابیس‌های مطرح در جهان به شمار می‌روند. به طور خلاصه، برنامه نویس فول استک می تواند تمامی وظایف برنامه نویسان فرانت اند و بک اند را انجام دهد و در نتیجه می تواند سریع تر و کارآمدتر به توسعه محصول بپردازد.

بنابراین، با توجه به اینکه حقوق فول استک کاران متغیر است و به عوامل زیادی بستگی دارد، برای پاسخ دقیق به این سوال بهتر است که به گزارشات حقوقی و نظرسنجی‌های انجام شده در جوامع فول استک کاران مراجعه کنید. درقدم اول باید زبان های فرانت اندی مانند html, css و جاوا اسکریپت را به همراه کتابخانه ها و فریم ورک های آن را یاد بگیرید. بهتر است پس از یادگیری، پروژه های کوچکی را درست کنید تا متوجه میزان یادگیری خود را محک بزنید. یک فول استک با مباحث سرور و شبکه به خوبی آشنایی دارد، کار با انواع دیتابیس را می‌داند. در مقاله‌ی معرفی شغل طراح وب‌سایت به معرفی این شغل و وظایف برنامه نویسان وب، پرداختیم. بسیار از طراحان و برنامه نویسان وب که حرفه‌ای هستند و عمق داستان را میدانند، از اینکه خودشان را یک برنامه نویس Full Stack بخوانند میترسند و از عنوان کردن اینکه «من یک برنامه نویس Full Stack هستم» ترس دارند.

در نهایت، تسلط بر مهارت‌های فول استک یک مسیر شغلی پررونق و پر از فرصت‌های شغلی جدید را برای علاقه‌مندان به توسعه نرم‌افزار فراهم می‌کند. این هماهنگی نیازمند درک عمیق از هر دو سمت پروژه و توانایی حل مشکلات مربوط به تعامل میان این دو بخش است. در صورت بروز مشکلات در ارتباطات بین این بخش‌ها، ممکن است کیفیت نرم‌افزار تحت تأثیر قرار گیرد. یعنی هم ظاهر سایت (Client Side) و هم کدهای سمت سرور سایت (Server Side) است. البته باید این موضوع را توجه داشت که از یک توسعه دهنده فول استک انتظار نمی رود که تمام موارد بالا را به صورت صد در صدی یاد بگیرد ولی باید با آنها آشنایی داشته و بتواند نرم افزار خود را تولید کند.

در این بخش از مقاله، با اجزای فول استک آشنا شدید و حالا، در ادامه، به برخی از مزیت‌های بارز Full Stack اشاره خواهد شد. این ابزارها به توسعه‌دهنده امکان می‌دهند یک رابط کاربری زیبا و کاربرپسند طراحی کند. درودبهتره فرانت اند رو شروع کنید چون وابسته به چیزی نیست و تا حدودی برای فردی که میخواد از صفر شروع کنه راحتتر هست. بعد از یادگیری html و css یک زبان رو برای بک اند انتخاب کنید و همزمان فرانت و بک رو باهم پیش برید تا خیلی خسته کننده نشه. با شروع کار در این حوزه، به دانش کافی در تمام این موارد خواهید رسید که برای موفقیت در حرفه توسعه وب، مورد نیاز هستند. 2- در قدم بعدی باید روی توسعه فرانت اند کار کرده و مهارت‌های موردنیاز در این زمینه را به دست بیاورید.

یکی از مهم‌ترین مزایا این است که برنامه نویسان فول استک توانایی کار بر روی هر دو بخش فرانت‌اند و بک‌اند را دارند. این انعطاف‌پذیری به شرکت‌ها اجازه می‌دهد تا به جای استخدام چندین برنامه نویس با تخصص‌های مختلف، تنها یک فرد را برای مدیریت کامل پروژه‌های نرم‌افزاری استخدام کنند. یک توسعه‌دهنده تمام پشته یا یک فول استک دولوپر کسی است که هم کارهای Back End سمت سرور و هم کارهای front end سمت کلاینت یک اپلیکیشن را می‌تواند انجام دهد. درواقع این شخص یک برنامه‌نویسی تمام‌عیار است که به همه جنبه‌های توسعه نرم‌افزار و اپلیکیشن آگاه است. توسعه‌دهندگان Full Stack باید مهارت‌هایی در طیف گسترده‌ای از زمینه‌های کد نویسی، از پایگاه داده گرفته تا طراحی گرافیکی و مدیریت UI/UX داشته باشند تا بتوانند کار خود را به‌خوبی انجام دهند. آن‌ها چیزی شبیه به آچارفرانسه در دنیای برنامه‌نویسی هستند و مجموعه وظایف زیادی را بر عهده‌دارند.

علاوه بر این، آشنایی با ابزارهای مدیریت نسخه مثل Git، محیط‌های DevOps، و مفاهیم Containerization با استفاده از Docker از جمله مهارت‌های ضروری برای یک برنامه نویس فول استک به شمار می‌رود. این مهارت‌ها به آن‌ها امکان می‌دهد پروژه‌ها را به‌صورت کارآمد مدیریت و توسعه دهند. در بخش فرانت‌اند، برنامه نویس فول استک باید به زبان‌هایی مانند HTML، CSS و JavaScript مسلط باشد. همچنین آشنایی با فریمورک‌هایی مثل React، Angular یا Vue.js بسیار حیاتی است تا بتواند رابط کاربری تعاملی و کاربرپسند ایجاد کند. در ادامه مقاله فول استک دولوپر (Full Stack Developer) چیست؟ به بررسی حقوق و درآمد فول استک دولوپر می‌پردازیم. پس حقوق و درآمد یک فول استک دولوپر چقدر است؟ حقوق برنامه نویس فول استک بستگی به میزان تجربه، دانش و سنیور بودن آن دارد.

این افراد با مهارت‌های متنوع خود، نقش یک ابزار چندمنظوره را در تیم‌های توسعه ایفا می‌کنند. یک برنامه نویس فول استک فردی است که مهارت‌ها و دانش لازم برای کار بر روی تمامی لایه‌های توسعه نرم‌افزار را دارد. این شامل هم بخش‌های برنامه نویسی فرانت اند (سمت کاربر) و هم بخش‌های بک‌اند (سمت سرور) می‌شود. به عبارت دیگر، فول استک دولوپر می‌تواند از ابتدا تا انتهای توسعه یک نرم‌افزار را مدیریت کند، از طراحی رابط کاربری گرفته تا مدیریت دیتابیس‌ها و منطق سرور. فول استک به مجموعه‌‌ای از مهارت‌ها و فناوری‌ها اشاره دارد که به برنامه‌نویسان امکان می‌دهد تا تمامی جنبه‌های توسعه نرم‌افزار، از طراحی و پیاده‌سازی فرانت‌اند تا مدیریت بک‌اند و پایگاه داده‌ها، را پوشش دهند. برنامه‌نویس فول استک فردی است که قادر است به تنهایی یا به عنوان بخشی از تیم، تمام مراحل توسعه وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها را انجام دهد و از این طریق به ایجاد راه‌حل‌های جامع و یکپارچه کمک کند.

با این وصف یک فول استک دولوپر باید بتواند با فریم ورک‌ها و کتابخانه‌های متنوعی کار کند تا تکرار برخی مراحل جلو سرعت انجام پروژه را نگیرد. برای نمونه یک برنامه‌نویس فول استک در کنار تسلطی نسبی به زبان‌های برنامه‌نویسی مختلف، بهتر است با کتابخانه‌ها و فریم ورک‌های متنوعی مانند Bootstarp، فاندیشن، جی کوئری، Angular و غیره نیز آشنایی داشته باشد. برنامه‌نویسان Full Stack عموما در یکی از شاخه‌های مربوط به طراحی و راه اندازی وب سایت، تجربه و مهارت بیش‌تری دارند. در واقع یک برنامه‌نویس فول استک با ابتکارات هنری بیش‌تری که از خود بروز می‌دهد، می‌تواند رابط های کاربری (UL ) خلاقانه و زیباتری خلق کند. در مقابل، ممکن است فرد دیگری در جایگاه برنامه‌نویس سمت سرور، بتواند الگوریتم‌های پیچیده و کدهای بسیار خوبی بنویسد. اغلب، هنگامی‌که صحبت از فول استک دولوپر می‌شود منظور همان برنامه‌نویس یا توسعه‌دهنده وبی است که اشراف کافی روی جزئیات فرانت‌اند و بک‌اند وب‌اپلیکیشن‌ها یا به زبان ساده، طراحی ظاهر و باطن سایت به‌طور همزمان دارد.

همچنین دولوپر باید با مفاهیم مانند Authentication، Authorization و Rate Limiting آشنا باشد. همچنین، فول استک دولوپر باید توانایی ارتباط مؤثر با کاربران را داشته باشد و بتواند به بازخورد‌ها و نیازهای آن‌ها واکنش نشان دهد. این کار شامل استفاده از تکنولوژی‌های مدرن مانند رابط کاربری رسپانسیو و بهینه‌سازی تجربه کاربری می‌شود. زبان برنامه نویسی جاوااسکریپت، در ابتدا با هدف توسعه فرانت اند و ایجاد صفحات وب تعاملی ساخته شد. به مرور زمان، توسعه دهندگان مختلف دست به ایجاد کتابخانه‌ها و فریمورک‌های متعددی برای توسعه راحت و سریع‌تر زدند که نتیجه آن، وجود فریمورک‌های بی‌شمار برای جاوااسکریپت بود.

برای توسعه فرانت‌اند، فول استک دولوپر باید با زبان‌های فرانت‌اند، چارچوب‌ها و کتابخانه‌های لازم آشنا باشد. Html به زبان نشانه گذاری گفته می‌شود که ساختار و محتوای صفحات وب را تعیین می‌کند. Css در واقع، به یک زبان شیوه نامه گفته می‌شود که ظاهر و قالب صفحات وب را تعیین می‌کند. جاوا اسکریپت به زبان برنامه نویسی گفته می‌شود که رفتار و تعامل صفحات وب را تعیین می‌کند. انتخاب یک زبان از میان انواع زبان‌های برنامه نویسی، به نیازمندی‌های پروژه و تخصص توسعه‌دهنده بستگی دارد. برای توسعه فرانت اند از CSS، جاوا اسکریپت و زبان نشانه‌گذاری HTML استفاده می‌شود و برای توسعه بک اند، پایتون، روبی، جاوا و سایر موارد به کار می‌روند.

با تمام وظایف و مسئولیت‌های هر برنامه نویس فول استک آشنا شدید، اما خوب است بدانید که وظایف و مسئولیت‌های آنها به اندازه شرکت بستگی دارد. برای این‌که به یک برنامه‌نویس فول استک تبدیل شوید، نیازمند این خواهید بود که با دو پشته LAMP و MEAN نیز آشنا شده باشید. 5- سپس نیازمند این هستید که به‌عنوان یک توسعه‌دهنده فول استک، پروژه‌های نسبتا قابل قبولی را به رزومه خود اضافه کنید. برنامه نویسان فول استک می‌توانند با ارائه راه‌حل‌های جامع و کارآمد، به بهبود بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها کمک کنند. همچنین، با توجه به رشد روزافزون استارتاپ‌ها و نیاز به توسعه سریع محصولات، تقاضا برای این نقش همچنان در حال افزایش است.

با ما همراه باشید تا بهتر بفهمیم که فول استک یا همان فول استک دولوپر چیست. شاید در نگاه اول، نوشتن کدهای تمیز و مرتب کار آسانی به نظر برسد؛ اما زمانی که پروژه بزرگی در حال توسعه باشد، قضیه کمی پیچیده می‌شود. کدنویسی تمیز به این معنی است که به شکلی کدهای مختلف را در پروژه بنویسید که دیگر برنامه نویسان نیز بتوانند به سادگی آن را درک کنند. برای مثال، استفاده درست از فاصله‌ها و کاراکترها، کامنت نویسی در کدها، استفاده از قواعد نام گذاری درست و تقسیم‌بندی مناسب کد، از جمله مواردی است که در کدنویسی تمیز مورد توجه قرار می‌گیرد. تعامل با پایگاه داده و استفاده از زبان SQL از مباحث مهم در توسعه وب به شما می‌رود. اما این موضوع که یک نفر بتواند هم توسعه سمت سرور را انجام دهد و هم در فرآیند توسعه سمت سرور مفید واقع شود، فواید و مشکلاتی دارد.

فرادرس به ‌عنوان یکی از بزرگترین پلتفرم‌های آموزشی کشور، فیلم‌های آموزشی متعددی را در رابطه با برنامه‌نویسی فول‌استک منتشر کرده است که می‌توانید آن‌‌ها را تهیه کرده و مشاهده کنید. بسیاری از این فیلم‌های آموزش فرادرس، پروژه‌محور هستند و توسط بهترین استاتید و با کیفیتی بی‌نظیر ضبط و منتشر شده‌اند. محدوده کاری برنامه‌نویسان فول‌استک به طراحی و توسعه وب‌سایت‌ها و وب‌اپلیکیشن‌ها خلاصه نمی‌شود. در واقع، این افراد می‌توانند روی انواع و اقسام پروژه‌ها نظیر موارد آورده شده در زیر نیز کار کنند. مهارت در هر دو بخش فرانت‌اند و بک‌اند به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد که مستقل کار کنند. این تخصص به آن‌ها امکان می‌دهد پروژه‌های فریلنسری بگیرند یا حتی کسب‌وکار خود را راه‌اندازی کنند.

اصولا سمت سرور با زبان‌های برنامه‌نویسی همچون PHP ، پایتون، روبی و جاوا اسکریپت نوشته می‌شود. تمام فرآیند برنامه‌نویسی سمت سرور که شرح داده شد، بر عهده برنامه‌نویس فول استک است که باید بتواند Logic و عملکردهای سایت را به خوبی پیاده‌سازی کند. در دنیای پرشتاب فناوری اطلاعات، توسعه نرم‌افزارهای کارآمد و کاربرپسند از اهمیت بالایی برخوردار است. در این میان، نقش "فول استک دولوپر" به عنوان یکی از کلیدی‌ترین نقش‌ها مطرح می‌شود. این توانایی چندجانبه بودن او را به یک عضو ارزشمند در هر تیم توسعه نرم‌افزاری تبدیل می‌کند. استخدام یک برنامه نویس فول استک مزایای زیادی برای کسب‌وکارها دارد که می‌تواند به بهبود فرآیندهای توسعه و کاهش هزینه‌ها کمک کند.

همچنین باید با مفاهیم مانند Crud، Authentication، Authorization و Encryption آشنا باشد. فول استک دولوپر باید بتواند یک نرم‌افزار کامل و کاربردی را طراحی کرده و توسعه دهد. این کار شامل انتخاب تکنولوژی مناسب، نوشتن کد خوانا و قابل توسعه، استفاده از الگوهای طراحی مناسب و رعایت استانداردهای برنامه‌نویسی است. در توسعه فرانت‌اند روی بخش جلویی یا ظاهری برنامه کار می‌کنیم و در بخش بک‌اند به ساخت بخش پشتی، پشت صحنه یا همان سمت سرور اپلیکیشن‌ها می‌پردازیم. برخلاف فرانت‌اند، کاربران نمی‌توانند با بک‌اند به‌طور مستقیم در ارتباط باشند.

این توانایی درک کامل از تمامی مراحل توسعه نرم‌افزار به او این امکان را می‌دهد که پروژه‌های پیچیده را به‌تنهایی مدیریت کند و سرعت و کارایی را افزایش دهد. یک توسعه‌دهنده فول استک باید به فناوری‌هایی مانند NodeJS ،ExpressJS و Django مسلط باشد. همچنین، آشنایی با مدیریت پایگاه داده‌ها مثل MySQL ،PostgreSQL و MongoDB ضروری است. علاوه بر مهارت‌های فنی، توسعه‌دهنده فول استک باید توانایی برنامه‌ریزی، همکاری با تیم و ارتباط مؤثر را داشته باشد. این ترکیب از مهارت‌ها به او امکان می‌دهد پروژه را از ابتدا تا انتها به‌طور مستقل مدیریت کند.

فول استک دولوپر باید بتواند نرم افزار خود را به صورت مستمر به روز رسانی کند. این از طریق رفع خطاها، اضافه کردن قابلیت‌های جدید، بهبود عملکرد و زیبایی نرم افزار امکان پذیر است. همچنین، این فرایند با هدف بهبود عملکرد و امنیت نرم‌افزار نیز انجام می‌شود. با توجه به اهمیت تست و اشکال‌زدایی نرم‌افزار، فول استک دولوپر باید به طور مداوم این فعالیت را انجام دهد تا از عملکرد بهتر نرم‌افزار مطمئن شود. APIها مجموعه‌ای از دستورالعمل‌ها و قوانینی هستند که بین یک سرور و کلاینت (سایت یا برنامه) قرار می‌گیرند و به عنوان یک پل بین این دو عمل می‌کنند. در مواردی، نیاز است برای ارتباط بهتر سرور و کلاینت برنامه، یک یا چند API را براساس نیاز خود توسعه دهید.

این نقش با توجه به توانایی در مدیریت تمامی جنبه‌های پروژه‌های نرم‌افزاری، ارزش زیادی در بازار کار دارد و به رشد و موفقیت پروژه‌های فناوری اطلاعات کمک می‌کند. برنامه‌نویس فول استک فردی است که قادر است به تنهایی یا به عنوان بخشی از تیم، تمامی این بخش‌ها را پوشش دهد و پروژه‌های نرم‌افزاری را از ابتدا تا انتها مدیریت کند. در ادامه مقاله بیشتر با برنامه نویسی فول استک آشنا می‌شوبد، با ما در ایزی وب همراه شوید. یک برنامه‌نویس فول استک باید علاوه بر موارد گفته شده با مدیریت پایگاه داده نیز آشنایی داشته باشد که در بوت کمپ برنامه نویسی این موضوع به طور کامل آموزش داده می‌شود. به دلیل متنوع بودن زبان‌های برنامه نویسی، فریم ورک‌ها و کتابخانه ها، معمولا یک نفر نمی‌تواند به تنهایی از پس تمام کارهای یک پروژه بزرگ بربیاید. برای مثال در توسعه وب برنامه نویسان معمولا در دو بخش Front End و Back End فعالیت دارند.

بخش فرانت‌اند اپلیکیشن، جنبه‌ای از نرم‌افزار شما است که کاربر می‌تواند آن را مشاهده کند و با آن تعامل داشته باشد. درست مانند ظاهر و محتوای سایت شما که به کاربر نمایش داده می‌شود و کاربر می‌تواند با کلیک روی منو یا گزینه دلخواه عمل مورد نظر خود را انجام دهد. در دنیای رقابتی امروز، توسعه‌دهندگان فول استک در بالاترین سطح تقاضا قرار دارند. تسلط بر تمام جنبه‌های توسعه وب به آن‌ها امکان می‌دهد مسیرهای شغلی متنوعی را دنبال کنند. بک‌اند که به سمت سرور نیز شناخته می‌شود، شامل سروری می‌شود که کد را برای دریافت، رسیدگی و پردازش درخواست‌ها اجرا می‌کند و همچنین، پایگاه داده‌ای برای ذخیره امن داده‌های کاربر است. تمام فرایندهایی که در بخش بک‌اند انجام می‌شوند، در پشت صحنه هستند و کاربر قادر به مشاهده آنها نیست.

طراحی و توسعه قالب‌های وبلاگ با استفاده از Vue.js.ایجاد سیستم مدیریت محتوا (CMS) با استفاده از Ruby on Rails.پیکربندی سرور و استقرار اپلیکیشن با استفاده از Kubernetes. ایجاد صفحات پروفایل کاربری و دیوار پست‌ها با React.ساخت API هایی برای ارسال و دریافت پست‌ها و نظرات با استفاده از Django و PostgreSQL.مدیریت استقرار اپلیکیشن بر روی سرورهای ابری AWS. 6- حال می‌توانید به‌عنوان یک کارآموز یا توسعه‌دهنده فرانت اند یا بک اند مشغول به کار شده و تجربه خود را در این حوزه‌ها افزایش دهید. همچنین برای مشاهده حقوق یک فول استک کافی است سری به سایت های استخدامی که نیاز به فول استک کار دارند بزنید. حقوق فول استک کاران ممکن است به تفکیک کشور و منطقه متفاوت باشد و به عوامل مختلفی مانند تخصص، سابقه کار، سطح تحصیلات و تجربه وابسته باشد.

زبان پایتون یکی از شناخته‌ترین زبان‌های برنامه‌نویسی کنونی است که روند یادگیری آسانی دارد و با کتابخانه‌های گسترده‌ای که برای توسعه‌دهندگان فراهم آورده می‌تواند در حوزه‌های گوناگون مورد استفاده قرار گیرد. Ruby on Rails، که به اختصار Rails نامیده می‌شود، یک فریم‌ورک فول استک است که با زبان Ruby توسعه داده شده است. این فریم‌ورک بر اصولی مانند Convention over Configuration (تقدم قرارداد بر پیکربندی) و Don’t Repeat Yourself (عدم تکرار کد) تأکید دارد. Rails تمامی امکانات لازم برای توسعه وب را، از مدیریت کنترلرها و روتینگ تا دیتابیس، در اختیار شما قرار می‌دهد. همچنین، با استفاده از کتابخانه‌های متنوع به نام “جم‌ها” (Gems)، می‌توانید به‌آسانی قابلیت‌های جدیدی به پروژه خود اضافه کنید. 4- زبان‌های برنامه‌نویسی که توسعه‌دهنده با آنها کار کرده و پروژه‌هایی که انجام داده است.

در واقع این افراد اشخاصی هستند که به تنهایی میتوانند یک پروژه‌ی تقریبا بزرگ را به پایان برسانند. فول استک دولوپر باید بتواند با آن‌ها ارتباط بگیرد و نظرات خود را در مورد طرح‌های آن‌ها بیان کند. همچنین باید بتواند عناصر گرافیکی را در هر قسمت از وب سایت که نیاز باشد، پیاده‌سازی کند. این شامل درک نیازها و انتظارات کاربران، طراحی عناصر گرافیکی، اعمال قوانین Ergonomics و Usability است. در کدنویسی نوشتن کد تمیز در فرانت و بک اند یکی از مهارت‌های اساسی فول استک دولوپر است.

با تسلط بر این ابزارها و فناوری‌ها، شما می‌توانید به‌طور مؤثر پروژه‌های نرم‌افزاری را از مرحله طراحی تا پیاده‌سازی و نگهداری به انجام برسانید. به دلیل پیشرفت تکنولوژی، امکان اتصال فرانت-اند و بک-اند بهمراه سیستم‌عامل به صورت مستقیم آسان‌تر شده است. به علاوه، با پیشرفت نرم‌افزارهای ترجمه‌کننده‌ی خودکار و بسترهای توسعه‌ی ترکیبی، توسعه‌دهندگان می‌توانند با استفاده از فریم‌ورک‌های چندمنظوره، به سرعت برنامه‌های کاربردی پیچیده را توسعه دهند. خلاصه‌ی کلام این است که برای تبدیل شدن به یک فول استک مدام از شاخه‌ای به شاخه‌ی دیگر نپرید. معمولاً برای دست یافتن به بهترین نتیجه بهتر است از دو شخصیا دو تیم مجزا در هر زمینه استفاده شود.

یکی از وظایف مهم توسعه دهندگان فول استک، ایجاد سرور و پایگاه داده در سایت‌های مختلف است. به عنوان یک توسعه دهنده Full Stack، شما باید بتوانید پردازش‌های انجام شده در سرور را بهینه کرده و ساختار مناسبی نیز برای پایگاه‌های داده ایجاد کنید. پیاده‌سازی سیستم کش (Cache)، فشرده سازی کدها، پیاده‌سازی بارگزاری تنبل (Lazy Load) و ده‌ها مورد دیگر در این زمینه وجود دارد که ممکن است توسعه آنها به عهده فول استک دولوپر باشد. همانطور که گفته شد، یک توسعه دهنده فول استک باید بتواند هم ظاهر و رابط کاربری سایت را طراحی و پیاده‌سازی کند و هم بتواند منطق و عملکرد هر یک از بخش‌های سایت را تعریف کند. در قدم اول، باید طراحی فرانت اند را یاد بگیرید؛ زیرا در فرآیند یادگیری بک اند، به آن نیاز پیدا می‌کنید.

زیرا برنامه‌نویسان فول استک توانایی کار با یک مجموعه‌ی گسترده از تکنولوژی‌ها را دارند و می‌توانند به عنوان یک توسعه‌دهنده چندمنظوره (multi-skilled developer) به تیم‌های توسعه کمک کنند. اکنون می‌دانید تعریف فول استک چیست و فول‌استک دولوپر می‌تواند روی جنبه‌های گوناگون اپلیکیشن یعنی فرانت اند و بک‌اند کار کند. اما با توجه به اینکه برای فول‌استک شدن به کسب مهارت و صرف زمان و انرژی قابل توجهی نیاز دارید، بنابراین لزومی ندارد که حتماً یادگیری توسعه وب با هدف فول‌استک شدن شروع کنید. به‌خصوص هنگامی‌که هدف شما از این کار پیدا کردن شغل دوم یا کار کردن به‌صورت پاره وقت است. شما می‌توانید با یادگیری یکی از بخش‌ها مانند فرانت‌اند هم به اهداف خود دست پیدا کرده و به درآمدهای خوبی برسید و در گام‌های بعدی مهارت‌های خود را در جهت فول استک شدن افزایش دهید. مانند خیلی از افراد که ابتدا یکی از بخش‌ها را یاد گرفته و سپس با کسب تجربه به سراغ فول‌استک شدن می‌روند.

اگر برنامه نویس باتجربه ای هستید و به عنوان فول استک دولوپر فعالیت می‌کنید، خوشحال می‌شویم تجربیات خود را با ما و کاربران سون لرن به اشتراک بگذارید. در ایران نیز با رشد استارتاپ‌ها و نیاز به توسعه‌دهندگان چندمنظوره، بازار کار برای برنامه‌نویسان فول استک در حال گسترش است. کسب‌وکارها به دنبال افرادی هستند که بتوانند به‌طور همزمان بر روی فرانت‌اند و بک‌اند کار کنند و از این طریق هزینه‌ها را کاهش دهند و فرآیند توسعه را تسریع کنند. این گرایش، فرصت‌های شغلی بیشتری را برای برنامه‌نویسان فول استک فراهم می‌آورد و به توسعه صنعت فناوری اطلاعات در کشور کمک می‌کند. در ایران و جهان، برنامه‌نویسان فول استک نقش کلیدی در توسعه نرم‌افزار و وب‌سایت‌ها دارند.

اگر به بینش بیشتری در مورد صنایع مختلف نیاز دارید، می‌توانید از طریق انجمن‌های آنلاین توسعه وب یا سازمان‌های حرفه‌ای تماس بگیرید تا بفهمید کدام صنایع برای کار به‌عنوان برنامه نویس فول استک مناسب هستند. همچنین، مهم است که درباره شرکت‌هایی که شخصا به آنها علاقه دارید تحقیق کنید و ببینید که آیا آنها برنامه‌ای برای استخدام برنامه نویس فول استک دارند یا خیر. برای اینکه بتوانید برنامه نویسی فول استک را به‌طور انجام دهید، به ابزارهای دیگری نیز نیاز دارید. فریم‌ورک Spring ساختارهایی را ارائه می‌دهد که لایه‌ها را در برنامه نویسی به یک برنامه واحد متصل می‌کند. شما باید فناوری‌ها و روش‌های DevOps را بیاموزید تا در مدیریت تمام کارها در برنامه نویسی فول استک، موفق عمل کنید. در مجموع، یک برنامه نویس فول استک باید در چند زبان برنامه نویسی مهارت داشته باشد تا بتواند در تمام لایه‌های یک پروژه نرم‌افزاری فعالیت کند.

فناوری‌های مورد استفاده در فول استک بی‌شمار هستند و هر کدام از این فناوری‌ها از یک زبان برنامه نویسی یکسان استفاده می‌کنند. یکی از محبوب‌ترین این فناوری‌ها برای زبان جاوا اسکریپت، MERN است که مخفف MongoDB، Express، React و NodeJs است. یک برنامه‌نویس فول استک می‌تواند از Git برای همکاری با دیگر توسعه‌دهندگان استفاده کند، کدهای خود را در مخازن نسخه‌بندی نگه دارد و از Docker برای ایجاد محیط‌های توسعه یکسان و قابل حمل بهره ببرد. – یک توسعه‌دهنده فول استک کمک می‌کند تا نیاز به ارتباطات تیمی کاهش پیدا کرده و تیم‌های فرانت اند و بک اند مطابق با نیازهای پروژه، به سمت اهداف خود حرکت کنند. با توجه به این که فناوری‌های جدید به سرعت در حال تغییر هستند، برنامه نویسان فول استک که به‌روز باشند و مهارت‌های خود را به‌طور مداوم بهبود دهند، در بازار کار از فرصت‌های شغلی فراوانی برخوردار خواهند بود.

برای اجرای نکاتی که تا اینجا برای مدیریت بهتر پایگاه داده بیان شد از ابزارهای مختلفی که به‌صورت اپلیکیشن یا کتابخانه نرم‌افزاری وجود دارند کمک می‌گیریم. این ابزارها بسته به زبان برنامه‌نویسی و پایگاه داده مورد استفاده و امکاناتی که نیاز دارید می‌تواند متفاوت باشد. به‌طور مثال، در صورت استفاده از پایگاه داده رابطه‌ای ابزارهای پیشِ روی شما می‌توانند MySQL Workbench ،SQL Server Management Studio یا pgAdmin باشند. توسعه بک‌اند وب‌اپلیکیشن‌ها یکی از حوزه‌هایی است که می‌توانیم از قابلیت‌های این زبان اوپن سورس در آن بهره‌مند شویم. Django فریمورک رایگان و سطح بالایی است که به کمک آن می‌توانیم وب‌سایت‌های خود را خیلی سریع ایجاد کنید.

در سایت سبزلرن، دوره‌های آموزشی متعددی برای یادگیری برنامه نویسی فرانت اند تهیه و منتشر شده است. پیش‌تر توضیح داده‌ایم که فرانت اند به بخش ظاهری سایت گفته می‌شود که پیش چشم کاربر قرار دارد و از طریق این بخش است که کاربر از خدمات وب‌سایت استفاده می‌کند. بنابراین یک Fullstack Developer باید بتواند از طریق کار کردن با تکنولوژی‌های مختلف سمت کاربر مانند HTML ، CSS ، و جاوا اسکریپت و امثال این‌ها بخش فرات اند را سر و سامان بدهد و مدیریت نماید. همچنین آشنایی با پیش پردازنده‌هایی مانند Sass و Less برای برنامه‌نویس فول استک الزامی است. در نهایت برخورداری از مهارت کار کردن با کتابخانه‌ها و فریم ورک‌هایی مانند Jquery و Angular نیز از جمله الزامات یک برنامه‌نویس فول استک برای ساخت بخش فرانت اند به شمار می‌رود.

اگر به سایت‌های کاریابی رجوع کنید، تعداد کارفرمایان زیادی را می‌بینید تمایل به استخدام برنامه‌نویسان فول‌استک دارند و افزون بر رشد این‌گونه آگهی‌ها، تعداد افرادی به دنبال فول‌استک شدن هستند هم در حال افزایش است. این دست از توسعه‌دهندگان به دلیل دارا بودن دانش لازم در به‌کارگیری ابزارهای گوناگون برای بخش‌های مختلف توسعه اپلیکیشن و توانایی توسعه جنبه‌های گوناگون برنامه خواستار بیشتری دارند. بک‌اند شامل عملیات سمت سرور، پایگاه داده‌ها و به‌طور کلی مواردی است که از چشمان کاربر پنهان است و نمی‌تواند به‌طور مستقیم با آن تعامل داشته باشد. مانند هنگامی‌که کاربر در صفحه لاگین سایت شما پس از ورود یوزرنیم و پسورد خود روی دکمه ورود کلیک می‌کند. در پشت صحنه یا بک‌اند وب‌سایت و روی سرور، اطلاعات او با حفظ تدابیر امینتی با رکوردهای پایگاه داده تطابق یافته و پاسخ عمل لاگین از طریق فرانت‌اند به اطلاع او می‌رسد. فول استک (Full Stack) کیست؛ اگر بخواهیم پاسخی کوتاه بدهیم، فول استک دولوپر کسی است که توانایی توسعه کامل یک برنامه، از فرانت‌اند تا بک‌اند را دارد.